Woord vooraf #13

‘Mijn wens ging in vervulling’ luidt de openingszin van het eerste fragment in deze PLUK. Dat geldt voor ons allemaal, trouwe lezers, want we hebben eindelijk weer een prachtig nieuw nummer. We maken voortaan één PLUK per jaar, die dan wel aanzienlijk dikker is. Er zijn dit keer vijftien vertalingen gekozen uit de vele inzendingen, waaronder de eerste ooit uit het Lets. Ook die uit het Montenegrijns is een primeur.

Het optimistische begin is overigens – het is wel literatuur natuurlijk – maar schijn, want lang niet alles bij Daniela Dröscher (iemand om in de gaten te houden) is koek en ei.

Brenda Lelie heeft het op zich genomen de Letse literatuur voor ons te ont- sluiten. Ze geeft hier een voorproefje vol levendige dialogen uit een verhaal van Andra Neiburga.

En we zijn Letland nog niet uit of we zitten met de Hongaarse Diána Vonnák in een taxi in Kiev, op weg naar een zuigcurettage. De betrokkene doet er verbazend luchthartig over.

Dan gaan we tweeënhalve eeuw terug, naar een briefwisseling uit 1775 tussen de 81-jarige Voltaire en een tijdgenoot. De eerste antwoordt op de hoffelijke vraag naar zijn gezondheid even hoffelijk dat hij zich al eenentachtig jaar ziek voelt. Hetgeen zijn ijdelheid overigens niet in de weg zit, want hij is ontevreden over hoe zijn correspondent hem in een tekening heeft afgebeeld (‘als een kreupele aap’). Volgt enige beleefde onmin tussen de heren.

De volgende bijdrage, van de vergeten grootheid Franziska zu Reventlow, dateert uit 1917 en wordt door haar vertaalster vergeleken met Villa des Roses uit 1913. Het pension vol vreemde vogels staat ditmaal op een niet nader te noemen Spaans eiland.

Lena Ruth Stefanović (1970) heeft een grote naam in Montenegro, dus het is een eer dat wij de eerste drie Nederlandse vertalingen van haar werk kunnen afdrukken.

Lucy Caldwell is een jonge, veelbelovende Noord-Ierse schrijfster die ons in dit fragment voorstelt aan een tweetal uiterst brutale Belfastse schoolmeiden. Het vertelplezier spat er vanaf. Lucy Caldwell komt er wel, en die meiden ook.

Vertaler Evert Oudenes plaatst Suchbild (Beeldraadsel) van Christoph Meckel in de zogeheten Duitse Väterliteratur, geschriften over hoe vaders zich hebben geweerd/gedragen/gedrukt tijdens de jaren van het Derde Rijk. Het zijn de boeken die de vaders zelf niet hebben geschreven, of niet konden schrijven. Binnen het genre baarde Meckel in 1980 opzien met deze tekst.

Dat er van de Amerikaanse hardwerkende moeder Tillie Olsen (1912-2007) nooit eerder iets in het Nederlands is vertaald is onbegrijpelijk en eigenlijk ook onvergeeflijk. Lees het fragment uit ‘Ik sta hier te strijken’ en u zult het beamen.

‘Ik leg mijn eieren in volle vlucht’ dichtte Krijn Peter Hesselink ooit, en die regel schiet je te binnen bij het lezen van de onstuitbare woordenvloed van de Oostenrijker Josef Winkler. De tekst werd geschreven tijdens een reeks slapeloze nachten, waarin hij terugdacht aan zijn benauwende kindertijd in een dorp. Gelukkig heeft Winkler een zeer uitgeslapen Nederlandse vertaler getroffen, die de angstige ijldromen helder heeft weergegeven.

Sabbat van Kathleen Jamie, sinds 2021 de Schotse Makar (dichter des vaderlands), lijkt ons vervolgens naar het andere uiterste mee te voeren, te weten de totale (zondags)rust van een eiland in de Buiten-Hebriden. Maar die rust is bedrieglijk, want de gedachten en herinneringen van de vertelster staan niet stil.

Waren we al in China geweest? In het seksueel verbazingwekkend openhartige verhaal ‘Huang de Negende’ van Pu Songling (1640-1715) horen we over de lotgevallen van een vijftienjarige jongen die ‘qua voorkomen en flair de schoonheid van iedere vrouw overtrof ’.

Het vertalen van de in een technisch hoogstaande, dwingende vorm gegoten verzen die de Amerikaan W.D. Snodgrass in The Fuehrer Bunker wijdde aan mevrouw Goebbels, haar kinderen en hun collectieve dood, is gekkenwerk. Des te mooier dat een jonge Leidse dichter het lef heeft getoond zich eraan te wagen. Het resultaat van zijn inspanningen bevat enkele zinnen die gerust als instant-klassiek mogen worden bestempeld. Hardop lezen.

Igiaba Scego is een Italiaanse van Somalische afkomst die twee Afro-Amerikaanse vrouwen uit de negentiende eeuw, een kunstenares en een activiste, samensmolt tot één ijzersterk personage. In het hier vertaalde fragment gaat ze scheep. In de tegengestelde richting van haar tot slaaf gemaakte voorzaten. Liggen de verhoudingen nu anders? Hooguit subtieler.

En met Simone Lappert springen we ten slotte, letterlijk en figuurlijk, deze PLUK uit. Wij wensen u veel leesplezier.

Daniela Dröscher

Daniela Dröscher

Auteur
Fragment
Rebecca Luijten

Rebecca Luijten

Vertaler

Rebecca Luijten (1967) rondde in 2023 de opleiding tot literair vertaler Duits af aan de Vertalersvakschool in Amsterdam. Eerder studeerde ze Nederlandse taal- en letterkunde aan de Katholieke Universiteit Nijmegen (nu Radboud Universiteit) en daarna werkte ze in diverse ondersteunende functies in de maatschappelijke en culturele wereld, waarbij taal en met name schrijven altijd haar warme belangstelling hadden. Zij heeft (nog) geen vertaalwerk gepubliceerd.
post@rebeccaluijten.nl

Andra Neiburga

Andra Neiburga

Auteur
Fragment
Brenda Lelie

Brenda Lelie

Vertaler

Brenda Lelie (1984) studeerde psychologie, maar verdiept zich sinds enkele jaren in de Letse taal en cultuur en is de eerste en tot nu toe enige literair vertaler vanuit het Lets naar het Nederlands. In 2023 verscheen haar eerste vertaling, Moedermelk (Nora Ikstena), over een complexe moeder-dochterrelatie ten tijde van de sovjetbezetting. Ook vertaalde zij vijf korte verhalen van Andris Kuprišs voor het literaire tijdschrift Terras. Momenteel werkt Lelie aan de vertaling van de historische roman Het bed met de gouden poot van Zigmunds Skujiņš en hoopt ze komende jaren de Nederlandse lezer met nog veel meer mooie Letse literatuur kennis te laten maken.
brenda.lelie@gmail.com

 

Diana Vonnak

Diana Vonnak

Auteur
Fragment
Marian van der Pluijm

Marian van der Pluijm

Vertaler

Marian van der Pluijm (1997) is historica en podcaster. Een fascinatie voor de Hongaarse taal bracht haar in 2021 naar de hoofdstad van Hongarije. Daar volgde ze een taalopleiding aan het Balassi-instituut, waarna ze een eenjarige opleiding Literair Vertalen afrondde. Vraag haar niet waar haar fascinatie voor de Hongaarse taal vandaan komt, vraag haar waar die haar brengt. Ze gaat er alle kanten mee op: vertaling, onderwijs, audio, proza, non-fictie. Zo nam ze in de zomer van 2022 deel aan de Parijs-schrijfresidentie van DeBuren en neemt ze sindsdien deel aan het talentontwikkelingstraject literaire non-fictie ‘Eenzame avonturen’.
Marianvanderpluijm@gmail.com

Dominique Vivant Denon

Dominique Vivant Denon

Auteur
Fragment
Carin Janssen

Carin Janssen

Vertaler

Carin Janssen (1960) studeerde Franse taal- en letterkunde en haalde een eerstegraadsbevoegdheid wiskunde voor het voortgezet onderwijs. Ze werkte vijfendertig jaar in het onderwijs als lerares en schoolleider. In 2021 besloot ze haar oude liefde voor de Franse taal nieuw leven in te blazen en startte ze met de Vertalersvakschool, waar ze in 2023 haar diploma behaalde. Ze is haar eigen vertaalproject gestart met de vertaling van de zesdelige ‘Barny-cyclus’ van Béatrix Beck. Voor de vertaling van een van de boeken uit die cyclus dient ze een aanvraag in voor een ontwikkelingstraject bij het elv.
carin.janssen@home.nl

Franziska zu Reventlow

Franziska zu Reventlow

Auteur
Fragment
Machteld Bouman

Machteld Bouman

Vertaler

Machteld Bouman (1956) voltooide in 1988 haar studie Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Na een leven als docent, schrijver en eindredacteur in de journalistiek en boekenbranche kwam zij op het idee om te gaan vertalen, vanuit de taal van haar moeder en oma. Ze werd opnieuw student, om zich na haar master literair vertalen aan de Universiteit Utrecht toe te leggen op al wat oudere Duitse schrijvers wier werk in haar ogen volkomen onterecht niet eerder in het Nederlands vertaald is. De novelle Das Logierhaus ‘zur Schwankenden Weltkugel’ uit 1917 van Franziska zu Reventlow is daar een sprekend voorbeeld van.
m.m.bouman@upcmail.nl

Over PLUK #13

PLUK – de oogst van nieuwe vertalers is het podium waarop afgestudeerde vertalers debuteren met hun vertaling van zelfgekozen, vaak nog onbekende of ten onrechte in vergetelheid geraakte auteurs. Dit kan een kort verhaal zijn, maar ook een fragment uit een roman of poëzie. In PLUK kunnen beginnende vertalers zich presenteren aan literair agenten, redacteurs, uitgevers, geïnteresseerde collega-vertalers en andere lezers.

De inhoud van PLUK is gevarieerd: lange en korte verhalen, lichte en zware onderwerpen, bekende en onbekende auteurs, oude en nieuwe teksten. Ook streeft de redactie naar een variatie van talen en taalgebieden. Het blad is nadrukkelijk bedoeld voor beginnende vertalers die niet meer dan één literair boek hebben vertaald dat is uitgegeven.

PLUK verschijnt een keer per jaar. Elk nummer wordt door een andere beeldend kunstenaar geïllustreerd. Klik op de bestelknop voor meer informatie over verkoop en abonnement.

Redactie: Koen Boelens, Lisette Graswinckel, Maaike Harkink, Lies Lavrijsen, Niek Miedema, Anda Schippers.

PLUK is een initiatief van de Vertalersvakschool en wordt mede mogelijk gemaakt door Lira Fonds.

Illustraties: Cato Duys
Vormgeving: Andries Boertien
Met dank aan: Mari Alföldy, Katarina Hartgers, Peter Huijzen, Jos Kockelkoren, Hilde Kugel, Liesbeth van Nes, Charlotte Pothuizen, Charlotte van Rooden, Tjadine Stheeman, Lisa Thunnissen en Pavle Trkulja

Inzenden

Wil je publiceren in PLUK? Mail dan je voorstel naar redactie@tijdschrift-pluk.nl. Beschrijf kort auteur en tekst, voeg een fragment van de tekst in vertaling toe (ca. 600 woorden), de brontekst van het volledige fragment dat je wilt vertalen en geef het totaal aantal woorden aan. Stuur daarbij een kort cv en overzicht van je gepubliceerde vertalingen mee en de contactgegevens van de buitenlandse uitgeverij, agent of rechthebbenden. Wordt er uit jouw brontaal relatief weinig vertaald? Stuur dan zo mogelijk ook een Engelse vertaling mee.

Inzendingen mogen variëren van korte verhalen tot fragmenten uit romans en poëzie. Graag zelfs! De enige restricties zijn dat de tekst niet eerder is vertaald in het Nederlands en de auteur nog niet ontdekt is in het Nederlandse taalgebied of ten onrechte in vergetelheid is geraakt. Ga dus na of er van de betreffende auteur geen recente vertalingen zijn verschenen en of er niet al een is aangekondigd. Uiteindelijke publicaties bestaan uit 1000 tot 3500 woorden. Ook korte fragmenten en gedichten zijn van harte welkom.

PLUK is nadrukkelijk bedoeld voor beginnende vertalers die niet meer dan één literair boek hebben vertaald dat is uitgegeven.

Wil je publiceren in PLUK #14? De deadline voor inzendingen is 1 september 2024.

Contact

 

Herengracht 613, 1017 CE Amsterdam

 

redactie@tijdschrift-pluk.nl

www.tijdschrift-pluk.nl

    Abonnement
    Wil je elk jaar de verse oogst van nieuwe vertalers ontvangen? Neem dan een abonnement op PLUK. Voor €20 krijg je het nummer thuis gestuurd. Vul het formulier in en kies voor ‘abonnement’.

    Studentenabonnement
    Voor een studentenabonnement betaal je het eerste jaar €15. Daarna kost het tijdschrift €20 per jaar. Vul het formulier in, kies voor abonnement en vermeld je opleiding.

    Losse nummers
    Het is ook mogelijk om losse nummers aan te schaffen. De prijs per nummer is €20. Vul het formulier in geef aan om welk nummer het gaat.

    Bankrekening
    Het rekeningnummer van PLUK is NL14INGB0008430814.

    Bestellen

      Bestellen
      Contact